Wonen in leefgroepen
Valkenhof stapt over van afdelingen naar leefgroepen
Wonen in leefgroepen - veelgestelde vragen
Waarom stapt Valkenhof over van afdelingen naar leefgroepen? Wat betekent dit voor mij en mijn naasten? En hoe ziet dat er straks uit? Het antwoord op deze en andere vragen vind je op deze pagina.
Waarom gaat Valkenhof over naar leefgroepen?
Valkenhof wil een woonomgeving creëren waarin het dagelijks leven van iedere individuele bewoner centraal staat. Een woonomgeving waarbij we de expertise van zorgprofessionals inzetten voor het verlenen van zorg. Voor alle andere momenten zetten we andere deskundigen in. Zo komt de expertise van onze professionals het beste tot zijn recht en krijgen we meer tijd om aandacht te geven aan wat elke bewoner echt nodig heeft.
Wat betekent dit concreet voor de kwaliteit van zorg die mijn naaste ontvangt?
De zorg verandert niet in hoeveelheid, maar in benadering. Zorg wordt alleen ingezet als dat echt nodig is. Meer nadruk komt te liggen op “je leven leven”, waarbij eigen regie en een eigen daginvulling voorop staan.
Krijgt mijn naaste straks minder professionele zorg en meer ‘begeleiding’?
De leefgroep ondersteuners nemen taken over die geen (medische) zorg vragen, zoals hulp bij het eten, ondersteuning bij de daginvulling. Zorgprofessionals blijven beschikbaar voor verzorgende, verpleegkundige en medische handelingen. Zij kunnen hierdoor meer tijd en aandacht besteden aan de zorg die nodig is.
Wordt dit geen bezuinigingsmaatregel in een nieuw jasje?
Nee. Valkenhof kiest juist voor meer maatwerk en persoonlijke ondersteuning en begeleiding. De inzet van leefgroep ondersteuners is bedoeld om bewoners beter te ondersteunen in hun dagelijks leven, niet om minder zorg te bieden. Voor zorg en behandeling blijven zorgprofessionals beschikbaar. We nemen juist meer mensen aan voor ondersteuning binnen de leefgroep.
Wie is er verantwoordelijk als iets misgaat in de leefgroep?
De leefgroep coördinator is het aanspreekpunt voor alle vragen, zorgen en afspraken rondom de bewoners. Voor de zorgtaken is de zorg coördinator nog steeds het aanspreekpunt. Bij medische of zorginhoudelijke situaties wordt het VTT, de behandelaars of een arts ingeschakeld.
Hoe bewaken jullie dat elke bewoner écht gehoord wordt in z’n behoeften?
Dat gebeurt via persoonlijke dagprogramma’s, opgesteld in overleg met de bewoner, naasten en het team. Kritisch punt hierbij is dat er genoeg tijd en ruimte is om dat gesprek goed te voeren—iets waar je als naaste ook op mag blijven letten en over mee mag praten.
Hoe wordt bepaald wie met wie in een leefgroep woont?
Vooralsnog blijven bestaande bewonersgroepen in stand. Er is dus geen herverdeling, maar het kan zijn dat er vragen komen of deze leefgroepen wel de meest passende woonomgeving is voor iedereen. Dat zal gaandeweg blijken.
Moet ik als familielid nu meer gaan doen?
Valkenhof nodigt naasten nadrukkelijk uit om mee te doen, bijvoorbeeld in de daginvulling. Maar dat is geen verplichting. Wel kan er een groter beroep op je gedaan worden, dit stemmen we altijd met elkaar af.
Wat als mijn naaste zich niet prettig voelt in deze nieuwe manier van wonen?
De leefgroep coördinator en de leefgroep ondersteuners staan dicht bij de ouderen in een groep. Zij houden het welzijn van bewoners goed in de gaten. Toch is het cruciaal dat je zelf ook alert bent en eventuele zorgen signaleert. Zodat we samen kunnen kijken hoe we dit kunnen aanpassen.
Betekent ‘wonen in leefgroepen’ dat mijn ouder of partner minder professionele zorg krijgt?
Nee, de zorg blijft beschikbaar, maar wordt anders georganiseerd. Zorgprofessionals zijn niet continu aanwezig, maar komen ‘langs op afspraak’. Ze hebben meer tijd en aandacht om zorg te verlenen, doordat leefgroep ondersteuners de dagdagelijkse taken overnemen. Zorgprofessionals zijn wel op de locatie aanwezig.
Komt de inzet van vrijwilligers en externe partijen niet ten koste van kwaliteit?
De inzet van vrijwilligers en externe partijen is aanvullend en gericht op activiteiten, niet op zorg. De dagelijkse ondersteuning blijft in handen van professionele medewerkers. Zo blijft de kwaliteit van zorg en begeleiding gewaarborgd.
Is er bewijs dat deze manier van werken beter is voor ouderen?
Valkenhof baseert zich op positieve ervaringen uit onder andere Kempenhof. Toch blijft het een verandering waarbij we moeten monitoren hoe dit voor iedere bewoner uitpakt. Kritisch volgen en bijsturen blijft dus belangrijk.
Wat gebeurt er als er personeelskrapte is?
We kiezen bewust voor vaste teams, maar in tijden van personeelstekort zullen er ongetwijfeld invallers nodig zijn. We zetten alleen zzp’ers in als het écht niet anders kan.
Hoe gaan jullie om met bewoners die veel structuur nodig hebben of zich moeilijk aanpassen?
Voor deze bewoners wordt een duidelijke, vertrouwde dagstructuur geboden. Ondersteuners houden rekening met gewoonten en rituelen. Veranderingen worden rustig en in kleine stappen doorgevoerd. Zo blijft de omgeving veilig en voorspelbaar.
Er komen deels nieuwe medewerkers – hoe garandeer je dan echt 'vaste gezichten’?
Elke leefgroep krijgt een vast team met leefgroep ondersteuners en een coördinator. Nieuwe medewerkers worden aan één groep gekoppeld om herkenbaar te blijven. Zo blijven bewoners zoveel mogelijk dezelfde gezichten zien.
Waren de zorg en ondersteuning niet goed?
Valkenhof wil beter aansluiten bij de behoeften en daginvulling van ouderen. De zorg en ondersteuning was wel goed, maar we zoeken naar een andere manier van werken waarin meer ruimte komt voor eigen regie en dagelijks leven. Het is een stap vooruit in kwaliteit van leven.
Hoe wordt hierover met de ouderen/bewoners gecommuniceerd?
Bewoners blijven op hun huidige plek wonen. De bewoners en hun naasten worden met name door de leefgroep ondersteuners en de coördinatoren op de hoogte gehouden. Ook is er nog afstemming met de zorg coördinator mogelijk. Er blijft ruimte voor vragen en wensen.
Hoeveel ondersteuners zijn er op 17 ouderen?
Een leefgroep heeft maximaal 17 bewoners. Per groep zijn er 3 leefgroep ondersteuners aanwezig. Eén daarvan kan de coördinator zijn, zij zijn (net zoals de zorg coördinator nu) niet altijd aanwezig.
Er komt zorg ‘langs’ op afspraak – betekent dat minder continuïteit?
De zorgteams zijn niet meer continu fysiek aanwezig in de leefgroep, maar werken op afspraak. We zetten wel in op ‘vaste’ routes voor medewerkers, zodat de bewoners zou min mogelijk verschillende zorgprofessionals zien.
Hoe worden nieuwe medewerkers ingewerkt?
De nieuwe medewerkers krijgen trainingen en scholingen over bijvoorbeeld dementie, de schijf van vijf, maar ook sliktrainingen en ADL zorg. Daarnaast willen we vooral ook inzetten op coaching en begeleiding op de werkvloer door de coördinator en door andere professionals.
Hoe ziet de rolverdeling eruit?
Leefgroep ondersteuners begeleiden bewoners bij dagelijkse activiteiten. De coördinator is het vaste aanspreekpunt en werkt mee in de leefgroep. Zorgverleners en behandelaren komen waar nodig. Iedereen werkt samen rondom de bewoner.
Wie wordt mijn aanspreekpunt?
Iedere bewoner heeft een leefgroep coördinator die verantwoordelijk is voor zijn of haar ondersteuning. De leefgroep coördinator is het vaste aanspreekpunt, deze zal met naasten kennismaken en de ondersteuning en begeleiding van bewoners met de bewoners en naasten afstemmen.
Hoe zijn de leefgroep coördinatoren bereikbaar?
U kun de leefgroep coördinatoren bereiken via de vaste contactgegevens van de leefgroep, zowel telefonisch als via e-mail. Daarnaast zijn de leefgroep coördinatoren aanwezig op de leefgroepen.
Welke opleiding en diploma’s hebben de leefgroep ondersteuners?
Leefgroep ondersteuners beschikken over passende vaardigheden voor dagelijkse begeleiding. We trainen ze bij Valkenhof intern om aanvullende kennis en vaardigheden op te doen die nodig zijn voor de ondersteuning op de leefgroep. Daarnaast worden ze in de praktijk voortdurend gecoacht en begeleid, onder andere door de leefgroep coördinator.
Hoeveel gaat dit allemaal meer kosten? Wie draait daarvoor op?
Bewoners blijven op dezelfde plek, met aangepaste ondersteuning. Dit vullen we in binnen de bestaande financiering.
Hoe wordt zorg en ondersteuning ‘s nachts geboden?
In de nacht zijn er leefgroep ondersteuners beschikbaar voor de bewoners. Daarnaast komen zorgmedewerkers langs bij de leefgroep wanneer het verlenen van zorg nodig is.
Ben je niet veel minder flexibel in de zorg (bijvoorbeeld bij uitslapen bewoner) als het op route is?
Door de zorg in routes te organiseren, hebben zorgmedewerkers meer tijd om aandacht te besteden aan de wensen van bewoners. Wanneer een bewoner bijvoorbeeld liever uitslaapt, kunnen we daar rekening mee houden bij het invullen van de routes.
Wat gebeurt er als er zorg nodig is en zorgmedewerkers zijn niet aanwezig?
Wanneer er zorg nodig is, worden zorgmedewerkers opgeroepen. Er is altijd een zorgmedewerker bereikbaar en in de buurt. Hierdoor kunnen we altijd zorg bieden wanneer dat nodig is.
Kan er nog wel een dokter komen?
Uiteraard. Dokters komen ook in leefgroepen regelmatig langs en kunnen worden opgeroepen wanneer dat nodig is.
Kunnen leefgroep ondersteuners wel signaleren als er iets niet goed gaat en zorg nodig is?
Leefgroep ondersteuners zijn getraind om een juiste inschatting te maken voor het inschakelen van zorg. Zij kunnen dan zorgmedewerkers oproepen die snel ter plaatse zijn wanneer dat nodig is.
Verandert er iets in de rapportage?
Nee. Je ontvangt de rapportage zoals je die van ons gewend bent. Wel zal de leefgroep coördinator met je contact hebben als er bijvoorbeeld vragen zijn over de rapportage.
Er komt steeds meer complexe zorg aan, kan dit nog wel opgevangen worden met leefgroep ondersteuners?
Door leefgroep ondersteuners in te zetten voor ondersteunende taken ontstaat er voor zorgmedewerkers meer tijd voor het verlenen van zorg. Zij hebben daardoor meer ruimte om in te spelen op complexere zorgtaken.
Kunnen jullie wel voldoende personeel vinden?
Er is veel interesse in onder andere de rol van leefgroep ondersteuner. We verwachten daarom voldoende personeel te kunnen vinden.
Kun je wel starten met leefgroepen wanneer je niet voldoende personeel hebt?
We starten niet met leefgroepen wanneer we te weinig personeel hebben om op een verantwoorde manier over te gaan.
Hoe ziet een daginvulling voor een bewoner eruit wanneer je met 17 bewoners in een groep woont?
Dat hangt van de behoeften van de individuele bewoners af. Er zijn verschillende activiteiten waaraan ze deel kunnen nemen. Daarnaast stemmen we de gewenste daginvulling met ze af. Wanneer een bewoner bijvoorbeeld ‘s ochtends wat later of juist vroeger opstaat, houden we daar rekening mee.
Er zijn nu al te weinig activiteiten, hoe gaan jullie dat veranderen?
Er zijn verschillende initiatieven zoals de ontmoetingsplek waarmee we de mogelijkheden voor daginvulling willen uitbreiden. Hierbij werken we samen met andere partijen in Valkenswaard. Zo kunnen we met meer betrokken zorgen voor een zinvolle daginvulling.
Heeft een bewoner nog de mogelijkheid om rustig op zijn of haar kamer te blijven, weg van de prikkels uit de huiskamer?
Dat kan zeker. De individuele wensen van bewoners staan centraal. Als dat betekent dat een bewoner het liefst de rust van zijn of haar kamer opzoekt, dan is dat aan hem of haar.